Zabytki Kultury i Natury na Listę Światowego Dziedzictwa
2004-06-09 00:00

      W 1985 r. Chiny podpisały „Konwencję UNESCO w sprawie ochrony kulturalnego i przyrodniczego dziedzictwa światowego".  Do końca 1999 r. na Listę Światowego Dziedzictwa wpisano 23 chińskich zabytków kultury i natury. Pod względem ilości zabytków znajdującej się na tej liście Chiny wraz z Indiami zajmuja 4. miejsce.
      Znajdujące się na wymienionej liście zabytki są zabytkami najwyższej klasy światowej i są objęte ochroną ze względu na ich znaczenie dla danej kultury lub krajobrazu. Do obiektów dziedzictwa kulturalnego należą przedmioty zabytkowe, zabytkowe miejscowości i budowle, jak również obiekty o wartości historycznej, artystycznej, archeologicznej, naukowej, kulturalnej i antropologicznej. Do dziedzictwa naturalnego zalicza się unikatowe struktury przyrodnicze, ekologiczne i geograficzne, bądź ekologiczne obszary, na których występują rzadkie rośliny i  zwierzęta, jak również tereny o walorach naukowych lub estetycznych.
      Ogromne terytorium Chin wskarmiło unikatową cywilizację trwającą nieprzerwanie od 5 tys. lat. Tutaj przez wieki człowiek stworzył liczne dzieła budownictwa I sztuki, które przetrwały do dzisiaj. Liczne tereny krajobrazowe są doceniane dzisiaj I wymagają szczególnej troski i opieki. Umieszczenie obiektów z Chin na Liście Światowego Dziedzictwa pozwoli na ich zachowanie dla przyszłch pokoleń.
      Oto obiekty z Chin znajdujące się na liście UNESCO: Wielki Mur; Pałace Cesarskie dynastii Ming i Qing; Groty Mogao; Grobowiec cesarza Qin Shishuangl stanowisko sinatropa w Zhoukoudian; cesarska rezydencja letnia w Chengde i pobliskie świątynie; Świątynia Konfucjusza, Mauzoleum Konfucjusza i posiadłość rodowa Konfucjusza w Qufu; zespół architektoniczny na Górze Wudang; Pałac Potala w Lhasie; park krajobrazowy na Górze Lu; park i ogrody miasta Suzhou; zabytkowe miasta Lijiang i Pingyao; Świątynia Nieba; Pałac Letni; Groty Dazhou i park krajobrazowy na Górze Wuyi.
      Do zabytków przyrody należą: Jiuzhaigou, Huanglong i Wulingyuan --- unikatowe tereny krajobrazowe. Do zabytków zarówno kultury, jak i natury zalicza się trzy góry --- Tai, Huang i Emei z Wielkim Buddą z Leshan.
      Chińskie Towarzystwo Krajobrazów i Parków wraz z Chińskim Towarzystwem Zabytków Kultury oraz odpowiednimi uczonymi i specjalistami zamierzają powołać do życia Komitet Badań Chińskiego Dziedzictwa Światowego. Będzie się on zajmował badaniami, szkoleniem specjalistów i wymianą naukową, jak również popularyzowaniem wiedzy prawnej w zakresie ochrony zabytków kultury i natury.
      Odcinek Jinshanling Wielkiego Muru o świcie. Zbudowany za dynastii Ming /1368-1644/ Wielki Mur jest największą budowlą starożytności zachowaną do dzisiaj. Ciągnie się on na dlugości 6700 km. Najwcześniejszy Wielki Mur powstał w 3.w.p.n.e. z połączenia jeszcze starszych murów z okresu rozbicia dzielnicowego. Niektóre odcinki Wielkiego Mru, restaurowane od 15 50. to najczęściej odwiedzane przez turystów obiekty w Chinach Na Liście światowego Dziedzictwa Wielki Mur znalazł się w 1987 r.
      Szczyt Góry Emei w chmurach. Wznosi się on na 3099m n.p.m. Góra Emei w południowo-zachodniej prowincji Sichuan jest jedną z czterech świętych gór buddyzmu w Chinach. Emei słynie z „najwspanialszych na świecie turni i wierchów „. Na górze znajdują się liczne zabytki historyczne takie, jak Skaa Ofiarowania Życia, Świątynia Dziesięciu Tysięcy Lat, czy Świątynia Witająca Kraj. Na Złotym Wierchu turyści lubią obserwować jak promienie wschodzącego słońca przebijając się przez chmury tworzą „iluminację buddów". Góra znalazła się na Liście Światowego Dziedzictwa w 1996 r.
      Wielki Budda z Leshan, największy rzeźbiony w skale wizerunek Buddy na świecie jest wysoki na 71 m. Znajduje się przy zlewisku trzech rzek --- Minjiang, Qingyi i Dadu w południowo-zachodniej prowincji Sichuan. Wykuwanie posągu zaczął w 713 r. słynny mnich Hai Tong, a całość została ukończona w 803 r. pod nadzorem urzędnika Wei Gao. Pracownie konserwacji zabytków badają obecnie metody zachowania zabytku niszczejącego skutkiem erozji.
      Ogród Wangshi w Suzhou w prowincji Jiangsu. W 12. wieku była to rezydencja cesarskiego urzędnika Shi Zhenzhi; przebudowano ją w 18. wieku. Wokół stawu postawiono budynki oraz zbudowano skałki, zasadzono drzewa i kwiaty. Wszystkie framugi drzwi i ramy okienne są rzeźbione, a przez park biegną liczne kręte ścieżki. Ten i inne ogrody i parki Suzhou znalazły się na Liście Światowego Dziedzictwa w 1997 r.
      Pałace Cesarskie dynastii Ming i Qing w Beijingu. Na przednim planie Brama Biebiańskiego Spokoju, a u jej podnóża Bulwar Wiecznego Spokoju. Muzeum Pałacowe będące częścią byłego Miasta Zakazanego to pałace, w których mieszkali cesarze w latach 1368-1911, uważane jest za najwymowniejszy przykład architektury pałacowej na świecie. Teren zajmowany przez pałace liczy ponad 720 tys. m2. Jest w nich 9999 pokoi, komnat i sal. Pałace i znajdujące się w nich zabytki reprezentują najwspanialsze dzieła budownictwa i sztuki Chin czasów cesarskich. Obiekt znalazł się na Liście Światowego Dziedzictwa w 1987 r.
      Pałac Letni w Beijingu w zimowej szacie. Znajdujący się na przedmieściach stolicy służył jako letnia rezydencja cesarzom dynastii Qing. Został zniszczony w 1860 r. przez wojska interwencyjne Anglii i Francji i odbudowany w 1888 r. Zajmuje ok. 290 ha. Góra Długowieczności /w tle/ przeglądająca się w jeziorze Kunming uchodzi za klejnot chińskiej architektury krajobrazowej. Obiekt znalazł się na Liście Światowego Dziedzictwa w 1998 r.
      Wielu mieszkańców Pingyao mieszka w zabytkowych domach zbudowanych przez ich przodków. Miasto Pingyao w prowincji Shanxi jest siedzibą powiatu od chwili wprowadzenia tej jednostki administracyjnej w 221 r. p.n.e. Dobrze zachowane starożytne miasto zachwyca murami miejskimi, starymi uliczkami, sklepikami, świątyniami i domami mieszkalnymi. Na powierzchni 2, 25 km2 mieszka 42 tys. osób. Znalazło się na Liście Światowego Dziedzictwa w 1997 r.
      Wyłożona kamieniami uliczka w mieście Lijiang w prowincji Yunnan. Polożone nad rzeką Jinsha u stóp Góry Yulong (24000 m n.p.m) swój początek bierze w 10. wieku. Zachowując wile z atmosfery sprzed 800 lat miastu udało się też ochronić unikatowe środowisko naturalne, architekturę oraz historię, kulturę i obyczaje miejscowej mniejszości narodowej Naxi. Jest żywym muzeum umożliwiającym studia nad rozwojem urbanistyki i budownictwa oraz dziejów Naxi. Na Liście Światowego Dziedzictwa miasto znalazło się w 1997 r.
      Terakotowe Wojsko w Grobowcu cesarza Qin Shihuang (wykop nr 1). Zbudowany przed 2200 laty grobowiec znajduje się u podnóża Góry Li w Lintongu, 30 km na wschód od Xi'anu. Jest to największy i najobfitszy w zabytki grobowiec cesarski na świecie. Od 1974 r. teraktowi żołnierze i konie --- „największe odkrycie archeologiczne stulecia" --- jak również konie i rydwany wykonane z brązu są systematycznie udostępniane zwiedzającym po rekonstrukcji. Od 1987 r. grobowiec znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa.
      Położony w wysokich górach i na płaskowyżu rezerwt natury Jiuzhaigou w prowincji Sichuan urzeka ośnieżonymi szczytami gór, przepastnymi lasami, jeziorami i rzekami. Nazwę swą zawdzięcza dziewięciu tybetańskim wioskom położonym wzdłuż kotliny w powiecie Naping. Kotlina długości 50 km uważana jest za jeden najpiękniejszy w Chinach terenów krajobrazowych nie tylko ze względu na walory przyrodnicze, ale też dzięki zachowanym tutaj obyczajom i zwyczajom tybetańskim. Jiuzhaigou znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa od 1992 r.
      Teatralizowana ceremonia w 2544. urodziny Konfucjusza przed Wielką Salę w Świątyni Konfucjusza w Qufu, w prowincji Shandong. Konfucjusz pozostaje najbardziej znanym chińskim mędrcem, politykiem i nauczycielem. Był twórcą prądu etyczno-filozoficznego zwanego konfucjanizmem. Świątynia Konfucjusza, Mauzoleum Konfucjusza i posiadłość rodowa Konfucjusza znalazły się na Liście Światowego Dziedzictwa w 1994 r.
      Jedna z Ośmiu Świątyń Zewnętrznych letniej rezydencji cesarskiej w Chengde --- Świątynia Przodków Putuo, zwana „Małym Pałacem Potala" (właściwy znajduje się w Tybecie). Otoczona górami prowincji Hebei, w Chinach Północnych, rezydencja umożliwiała cesarzom dynastii Qing/1644-1911/ odetchnąć od letnich upałów stolicy. Świątynia na zdjęciu zbudowana została w 1770 r. dla uczczenia 60. urodzin cesarza Qianlong. Letnia rezydencja w Chengde umieszczona została na Liście Światowego Dziedzictwa w 1991 r.
      Turyści pod skałą z napisem „Jaskinia małpoluda" w Zhoukoudian na zachód od Beijingu. Turaj w 1929 r. paleontolog Pei Wenzhong odnalazł pierwszą kość policzkową małpoluda chińskiego. Do dzisiaj odnaleziono kolejne 6 fragmentów kości sinantropa, kamienne narzędzia i ślady ognia na kamieniach. Zhoukoudian jest czołowym w Chinach stanowiskiem służącym do badań nad powstaniem i rozwojem człowieka. Znalazło się na Liście Światowego Dziedzictwa w 1987 r.
      Pionowe skały we mgle spowijającej Wulingyuan, w państwowym rezerwacie leśnym Zhangjiajie w prowincji Hunan. Rezerwat jest królestwem kwarcu, lasu piaskowych skał, mrocznych borów i wapiennych jaskiń. Tętni w nim bujne życie roślin i zwierząt. Rezerwat znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa od 1992 r.
      Tybetanki w narodowym tańcu przed Pałacem Potala w Lhasie. Połac zbudowano na siedzibę dalajlamów. Pełen unikatowych zabytków rzemiosła i kultury reprezentuje sobą wyjątkowy wzozec architektury tybetańskiej. Na Liście Światowego Dziedzictwa anajduje się w 1994 r.
      Brama Hanfan w Górach Lu, przez którą przechodzi się do pawilonu na szczycie, by podziwiać widoki. Widać stąd odległe jezioro Boyang i miasto Jiujiang nad Wielką Rzeką /Jangcy/. Góry Lu od stuleci były schronieniem dla poszukujących w upały chłodu poetów, malarzy i polityków, z których wielu pozostawiło na skałach gór swoje inskrypcje kaligraficzne. Góry znajdują się na Liście Światowego Dziedzictwa od 1996r.
      Świątynia Modłów o Plony /na 1, planie/ na terenie stołecznej Świątyni Nieba. Zbudowana w 1420 r. na obszarze 2,7 mln m2. Świątynia Nieba służyła do 1911 r. ceszrzom jako miejsce składania ofiar Niebu i zanoszenia modłów o bogate plony. Jest to największy obiekt sakralny w Chinach. Na Liście Światowego Dziedzictwa znajduje się w 1998 r.
      Turyści na Górze Tai w prowincji Shandong. Jest to jedna z najpopularniejszych, związana z wieloma wydarzeniami historycznymi góra w Chinach. Na Liście Światowego Dziedzictwa znajduje się od 1987 r.
      Grota nr 45 w Grotach Mogao w Dunhuangu znana jest również jako Grota Tysiąca Buddów. Groty Mogao w pobliżu oazy Dunhuang w prowincji Gansu liczą 492 jaskinie, w których znajduje się ponad 45 tys. m2 fresków pochodzących z 4.---14. wieków.  Od lat 80., celem zabezpieczenia tego największego w Chinach zbioru malarstwa buddyjskiego uczeni i badacza przy wpółpracy zagranicznych kolegów i instytucji prowadzą tutaj monitorowanie ekologiczne i meteorologiczne, obserwację niszczenia fresków i ich renowację. Groty Mogao znajdują się na Liście Światowego Dziedzictwa od 1987 r.
      Tarasy wapienne są główną atrakcją rezerwatu krajobrazowego Huanglong w prowincji Sichuan. Ciągną się one na płaskowyżu po łożonym 3 tys. m n.p.m. doliną o długości 7,5 km i wyglądają jak pas z zielonych płytek nefrytu składający się 3400 stawów i jeziorek. Obiekt znalazł się na Liście Światowego Dziedzictwa w 1992 r.
      Zabudowania klasztoru daoistycznego na szczycie Tianzhu Góry Wudong --- świętej góry daoizmu. Na samym szczycie znajduje się budynek kryty blachą miedzianą w 1416 r. Góra Wudang znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa od 1994 r.
      Góra Huang spowita chmurami. Położona w prowincji Anhui należy do najsłynniejszych obiektów krajobrazowych Chin. Schodkowo wyrastające szczyty, zieleń sosen, gorące źródła i grube pokrywy chmur uczyniły ją celem wędrówek wiele stuleci temu. Ponadto góra stanowi unikatowy obiekt do badań geologicznych nad czwartorzędem. Na Liście Światowego Dziedzictwa znajduje się od 1990 r.